1.1.1.1 Ομότιμα Δίκτυα   (Περιεχόμενα)

Σε ένα ομότιμο δίκτυο, όπως υπονοείται και από την ονομασία του, όλοι οι υπολογιστές θεωρούνται ίσοι (ομότιμοι) μεταξύ τους, ή με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ιεραρχία μεταξύ τους. Δεν υπάρχουν ούτε αποκλειστικοί διακομιστές (dedicated servers), ούτε κάποιοι άλλοι κεντρικοί κόμβοι που να είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο ή για την παροχή υπηρεσιών στους άλλους υπολογιστές του δικτύου.

Ο κάθε υπολογιστής λειτουργεί ταυτόχρονα και ως πελάτης και ως διακομιστής. Άμεση συνέπεια αυτού είναι ότι δεν υπάρχει κάποιος κεντρικός διαχειριστής υπεύθυνος για ολόκληρο το δίκτυο, αλλά ο κάθε χρήστης μπορεί να καθορίζει το σύνολο των δεδομένων που θα είναι κοινά, που θα μπορούν δηλαδή να χρησιμοποιηθούν από τους υπόλοιπους χρήστες του δικτύου. Ένα ομότιμο δίκτυο φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Στα ομότιμα δίκτυα, όλοι οι χρήστες είναι ίσοι μεταξύ τους. Ο κάθε ένας μπορεί να έχει πρόσβαση στα αρχεία, τους καταλόγους και τους υπόλοιπους πόρους (π.χ. εκτυπωτή) ενός άλλου χρήστη, αρκεί βέβαια ο τελευταίος να τους έχει ορίσει ως κοινόχρηστους (shared). Σε ένα μικρό δίκτυο, αυτή η τακτική αποδίδει σχετικά καλά.

Το τυπικό μέγεθος αυτών των δικτύων είναι σχετικά μικρό και κυμαίνεται από 10 μέχρι 30 χρήστες το πολύ. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, τα δίκτυα αυτά ονομάζονται και «ομάδες εργασίας», ή αλλιώς workgroups.

Η υλοποίηση ενός ομότιμου δικτύου είναι σχετικά απλή. Απλά συνδέουμε όλους τους υπολογιστές μεταξύ τους με τον κάθε έναν να είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο και το διαμοιρασμό των δεδομένων του. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν υπάρχει η ανάγκη της εγκατάστασης ενός ή περισσοτέρων ισχυρών διακομιστών, οι οποίοι θα πρέπει να μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες σε όλους τους υπολογιστές του δικτύου. Κατά συνέπεια, το κόστος υλοποίησης είναι σχετικά μικρό, αφού οι απαιτήσεις σε δικτυακό υλικό είναι περιορισμένες.

Ακόμη, στα ομότιμα δίκτυα το λογισμικό δικτύωσης δεν απαιτείται να έχει το ίδιο επίπεδο σε απόδοση και σε ασφάλεια απ’ ότι πρέπει να έχει το αντίστοιχο λογισμικό που έχει δημιουργηθεί για διακομιστές δικτύου, όπου βέβαια εκεί η ασφάλεια και η απόδοση κατέχουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο. Επιπρόσθετα, επειδή η ομότιμη δικτύωση βρίσκεται ενσωματωμένη σε πολλά σύγχρονα λειτουργικά συστήματα, συνήθως δεν είναι απαραίτητη η εγκατάσταση πρόσθετου (εξωτερικού) λογισμικού.

Μερικά από τα πλεονεκτήματα της ομότιμης δικτύωσης είναι:

·        Οι υπολογιστές συνδέονται μεταξύ τους με έναν απλό και ευδιάκριτο τρόπο

·        Δεν υπάρχει η ανάγκη ενός κεντρικού διαχειριστή, με αποτέλεσμα οι χρήστες να είναι ελεύθεροι να αποφασίσουν τον τρόπο διασφάλισης και διαμοιρασμού των δεδομένων τους

·        Οι υπολογιστές του δικτύου μπορούν να βρίσκονται στα γραφεία των χρηστών

Συνήθως, ένα ομότιμο δίκτυο είναι ικανό να καλύψει τις ανάγκες μιας μικρής επιχείρησης. Παρόλα αυτά όμως, η υλοποίησή του δεν είναι άνευ μειονεκτημάτων, τα οποία θα πρέπει να συνεκτιμηθούν από το σχεδιαστή. Για παράδειγμα:

1. Πάρτε για παράδειγμα το δίκτυο του σχήματος 1. Στο δίκτυο αυτό υπάρχει μόνο ένας εκτυπωτής, ο οποίος είναι συνδεδεμένος σε έναν υπολογιστή (έστω ο υπολογιστής Α) και τον διαμοιράζονται όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό σημαίνει ότι ο υπολογιστής Α θα πρέπει να έχει ορίσει τον εκτυπωτή του ως κοινόχρηστο, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους υπόλοιπους. Στην περίπτωση αυτή, ο Α εκτελεί και το ρόλο του διακομιστή εκτυπώσεων, εξυπηρετώντας τις αιτήσεις για εκτύπωση που έρχονται από όλους τους άλλους υπολογιστές - πελάτες.

Το μειονέκτημα που παρουσιάζεται σε αυτήν την περίπτωση, είναι ότι αν για κάποιο λόγο ο υπολογιστής Α τεθεί εκτός λειτουργίας, τότε κανείς άλλος δε θα μπορεί να προσπελάσει τον εκτυπωτή. Επίσης, αν ένας υπολογιστής (έστω ο Γ) τεθεί εκτός λειτουργίας, ή μπει σε φάση επανεκκίνησης την ώρα που ένας άλλος (έστω ο Β) χρησιμοποιεί έναν πόρο του, τότε ο Β θα αποσυνδεθεί και δε θα μπορέσει να ολοκληρώσει τη χρήση του πόρου. Ένα παράδειγμα αυτών των περιπτώσεων φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

2. Ένα ακόμη μειονέκτημα που έχουν τα ομότιμα δίκτυα είναι ότι χαρακτηρίζονται από μειωμένο επίπεδο επιδόσεων. Η μείωση αυτή οφείλεται στο διαμοιρασμό των πόρων μεταξύ των υπολογιστών. Αν για παράδειγμα ο υπολογιστής Α προσπελάζει τους πόρους του υπολογιστή Β, τότε ο Α θα χρησιμοποιεί ένα ποσοστό από τους πόρους του Β, όπως χρόνο και ισχύς του επεξεργαστή (processing time and power), πιθανώς μέρος της κύριας και δευτερεύουσας μνήμης, κλπ. Κατά συνέπεια, ανεξάρτητα από τις δυνατότητες του κάθε υπολογιστή, η απόδοσή του θα μειώνεται κάθε φορά που ένας άλλος χρήστης θα θέλει να χρησιμοποιήσει τους πόρους του.

Πάντως, ακόμη και με αυτούς τους περιορισμούς, τα ομότιμα δίκτυα αποτελούν συνήθως καλή λύση για μικρά δικτυακά περιβάλλοντα, όπως είναι μια μικρή επιχείρηση, ένα μικρό γραφείο, ή ένα σπίτι.