Το πρωτόκολλο TCP/IP χρησιμοποιείται σε τοπικά δίκτυα καθώς και σε δίκτυα ευρείας περιοχής και στο Διαδίκτυο. Ο όρος TCP/ ΙΡ είναι ακρωνύμιο των λέξεων Πρωτόκολλο Ελέγχου Μετάδοσης (Transmission Control Protocol- TCP)/ Πρωτόκολλο Διαδικτύου (Internet Protocol- IP). Στην πραγματικότητα έχουμε μία ομάδα πρωτοκόλλων.
Το TCP/ IP είναι ένα πρωτόκολλο τεσσάρων επιπέδων. Στο επίπεδο διασύνδεσης δεδομένων (data lint layer) έχουμε πρωτόκολλα όπως το IP σειριακής γραμμής (Serial Line IP-SLIP) ή το Πρωτόκολλο σημείου-προς –σημείο (point-to-point- PPP) ή τα πρωτόκολλα IEEE 802.X. Στο επίπεδο δικτύου (network layer) βρίσκεται το πρωτόκολλο IP. Στο επίπεδο μεταφοράς το TCP και το UDP (Πρωτόκολλο Πακέτων Χρηστή- User Datagram Protocol). Στο επίπεδο εφαρμογών βρίσκεται το πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων (File Transfer Protocol), το Απλό Πρωτόκολλο Μεταφοράς Ταχυδρομείου (Simple Mail Transfer Protocol –SMTP), και το Απλό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Δικτύου (Simple Network Management Protocol- SNMP).
Στο κεφάλαιο αυτό θα εξετάσουμε το IP, TCP και UDP.
Η δομή του πρωτοκόλλου φαίνεται στο παρακάτω σχήμα: