Εισαγωγή
Πως θα αξιοποιηθεί η υψηλή τεχνολογία
Δίκτυο υπηρεσιών EDI σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Η συμβολή του στην πραγματικότητα
Τηλε-Εκπαίδευση στην Ελλάδα

Εισαγωγή


Οι τεχνολογίες πληροφορικής επικαλούνται να ικανοποιήσουν ολοένα και μεγαλύτερες από τις λειτουργικές και διοικητικές ανάγκες των σύγχρονων επιχειρήσεων ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Επιχειρηματικά ζητήματα όπως η διεύρυνση των δραστηριοτήτων, νέοι πελάτες, αναζήτηση εναλλακτικών πηγών προμήθειας πρώτων υλών αποτελούν για τις νέες τεχνολογίες πληροφορικής νέα και σημαντικά πεδία δράσης. Ο κ. Δανιήλ Ρωμαϊδης (διευθυντής δικτύου συνεργατών της IBM) εκτιμά ότι αυτό που μπορούν να κάνουν οι νέες τεχνολογίες πληροφορικής με βάση τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα, ξεφεύγει ακόμη και από τις πρόσφατες δυνατότητες των μηχανογραφικών εγκαταστάσεων. Για να πραγματοποιηθεί όμως κάτι τέτοιο, πρέπει να γίνει το «ιδεολογικό άλμα» πρώτα από την πλευρά των εταιρειών πληροφορικής.

Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει σήμερα ούτε πρόκειται να συμβεί μέσα στους επόμενους μήνες, αλλά αυτή είναι η κατεύθυνση των πραγμάτων. Είναι πραγματικά τόσο μεγάλη η πεποίθηση της ΙΒΜ και όλων των εταιρειών ότι το δίκτυο καθώς και τα άλλα προϊόντα της πληροφορικής γύρω από το δίκτυο, είναι πραγματικά το μέλλον όχι μόνο της πληροφορικής αλλά για πολλούς χώρους. Σίγουρα στα επόμενα 3 με 5 χρόνια, λίγο πριν ή λίγο μετά το 2000, θα δούμε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Βέβαια τις Μικρο - Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) δεν τις αφορά μόνο η σχέση έμπορου και καταναλωτή αλλά και η σχέση μεταξύ εμπόρων ή άλλων εμπόρων. Όλα αυτά είναι στοιχεία που επηρεάζουν τη λειτουργία μιας ΜΜΕ, η οποία βλέπει ότι συνεχώς ανοίγονται πολλοί νέοι δρόμοι επικοινωνίας και συναλλαγών ή έστω αμφίδρομης επικοινωνίας. Οπωσδήποτε, όμως το παλαιό στατικό πλαίσιο ανάπτυξης των ΜΜΕ αποτελεί πια παρελθόν.

Ο κ. Αθανάσιος Κοντονάτσιος (διευθυντής μάρκετινγκ της Siemens Nixdorf) πιστεύει ότι ήδη αυτή τη στιγμή υπάρχουν ιδιαίτερα δομημένες και εκτεταμένες βάσεις δεδομένων που απευθύνονται σε κάθετες αγορές και σε συγκεκριμένα είδη προϊόντων. Έχοντας καλή περιγραφή, τεχνικά χαρακτηριστικά, με κόστος, με ανθρώπους τους οποίους μπορείς να έρθεις σε επαφή για περισσότερες πληροφορίες κλπ. μπορείς να διευρύνεις άμεσα τον κύκλο επαφών μιας επιχείρησης χωρίς να δαπανηθούν οι ανθρωποώρες του παρελθόντος. Σήμερα αυτού του είδους τα εργαλεία ανοίγουν ένα καινούργιο κεφάλαιο και νέες δυνατότητες στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων όσον αφορά στις ΜΜΕ.

Πως θα αξιοποιηθεί η υψηλή τεχνολογία


Η ελληνική επιχείρηση παρουσιάζεται πολλές φορές ανώριμη να αξιοποιήσει στο έπακρον τις δυνατότητες και ευκαιρίες που της δίνει η πληροφορική. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι τα ακόλουθα:

Η νέα τεχνολογία δεν αποτελεί, σε καμιά περίπτωση, πανάκεια. Πρέπει να υπάρχει ένας μεθοδευμένος τρόπος για σταδιακή προσαρμογή και ενσωμάτωση του πληροφοριακού συστήματος στις υπάρχουσες διαδικασίες. Αυτό περιλαμβάνει την ενημέρωση του προσωπικού για την αναγκαιότητα του νέου συστήματος και τον τρόπο με τον οποίο θα αλλάξει τα πράγματα, έτσι ώστε να μην υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τα κίνητρα, αλλά και τη σκοπιμότητα της εισαγωγής του στην επιχείρηση. Απαραίτητη είναι, επίσης, η εκπαίδευση στη χρήση και στις δυνατότητες του πληροφοριακού συστήματος.

Η μηχανογράφηση πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα ζωντανό σύστημα, το οποίο πρέπει και αυτό να εξελίσσεται, καθώς εξελίσσεται η επιχείρηση, ώστε να μην «γεράσει» πρόωρα. Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, μετά την αγορά του μηχανογραφικού συστήματος απαιτείται επένδυση σε υπηρεσίες υποστήριξης που αποσκοπούν τόσο στην ομαλή εισαγωγή του μηχανογραφημένου συστήματος στην επιχείρηση όσο και στη διαρκή βελτίωση και συντήρησή του.

Η οικονομική στενότητα στρέφει πολλές φορές την προσοχή του επιχειρηματία από τις μακροπρόθεσμης απόδοσης επενδύσεις όπως θεωρούνται - πολλές φορές εσφαλμένα – οι επενδύσεις πληροφορικής, σε πιο βραχυπρόθεσμες, όπως είναι η άμεση προώθηση των προϊόντων.

Δίκτυο υπηρεσιών EDI σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις


Στο πλαίσιο του προγράμματος «Τηλεματική» ολοκληρώθηκε ερευνητικό έργο, τον Οκτώβριο του 1997, που αφορά την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου περιβάλλοντος εφαρμογής της τεχνολογίας Electronic Data Interchange (Ηλεκτρονική Ανταλλαγή Δεδομένων) σε αλυσίδα κλωστοϋφαντουργίας, ένδυσης και λιανικού εμπορίου.

Σκοπός του έργου είναι να επιτρέψει στον φορέα να χρησιμοποιήσει υπηρεσίες EDI με στόχο τη βελτίωση της ταχύτητας ανταπόκρισης και τη μείωση των αποθεμάτων, με άλλα λόγια να αποδείξει ότι το EDI στην πράξη παρέχει σημαντικά οφέλη σε όλη την αλυσίδα της ένδυσης.

Η επίτευξη του στόχου αυτού θα εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις προκειμένου να επεκταθούν οι υπηρεσίες EDI πέρα από τις εταιρείες που θα συμμετάσχουν στην πιλοτική ομάδα και οποιονδήποτε άλλο ενδιαφερόμενο.

Το βασικό συμπέρασμα που μπορεί να αποκομισθεί από την υλοποίηση του παρόντος έργου είναι ότι μόνο με την πλήρη αποδοχή νέων τεχνολογιών μπορεί μια επιχείρηση να ανταποκριθεί στις καθημερινές αλλαγές των απαιτήσεων της αγοράς.

Αρχικά, πριν από ένα χρόνο, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε η ιδέα της Ηλεκτρονικής Μεταγωγής Δεδομένων σε συγκεκριμένους εμπορικούς εταίρους, φάνηκε ότι ακόμα και εταιρείες που έχουν σε κάποιο βαθμό αναπτύξει ένα πληροφοριακό σύστημα, δεν ήταν αρκετά ώριμες ακόμη για να δεχθούν μια τέτοια πρωτοποριακή ιδέα. Σήμερα, όμως, το σκηνικό φαίνεται να αλλάζει ριζικά. Πολλοί από τους πελάτες της εταιρείας ακόμη και μικρά καταστήματα, δείχνουν αρκετό ενδιαφέρον να δουν τις δυνατότητες που μπορεί να τους προσφέρει η δικτύωση μέσω του EDI.

Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου, ο φορέας βρέθηκε μπροστά σε αλλαγές των παραδοσιακών τρόπων διαχείρισης των δεδομένων – παραστατικών, ειδικότερα στη διαχείριση των παραγγελιών. Αφενός είναι αισθητή μια μείωση του όγκου κυκλοφορούντων και αφετέρου η υπεύθυνη υπάλληλος των καταχωρήσεων έχει αλλάξει τρόπο δουλειάς και διαχειρίζεται πλέον τις αυτόματα καταχωρημένες παραγγελίες μέσω ενός έξυπνου συστήματος ελέγχου της κατηγορίας του πελάτη. Η γενικότερη αίσθηση στα στελέχη της εταιρείας είναι ότι η συγκεκριμένη υλοποίηση του έργου ήρθε στην κατάλληλη στιγμή και ίσως θα έπρεπε να έχει γίνει πιο γρήγορα. Είναι και ο μοναδικός τρόπος πλέον στην εποχή μας για να ανταποκριθεί μια εταιρεία στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες και απαιτήσεις της αγοράς να απορροφήσει το 100% των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες.

Η συμβολή του στην πραγματικότητα


Το έργο αποτελεί την βάση για την εφαρμογή, καταρχήν στον φορέα υλοποίησης της στρατηγικής γρήγορης ανταπόκρισης. Η επιτυχία της στρατηγικής αυτής θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του φορέα ο οποίος ανήκει σε έναν κλάδο με εντονότατη τάση αποβιομηχάνισης και θα αποτελέσει μοντέλο για εφαρμογή από άλλες επιχειρήσεις του κλάδου. Η πείρα έχει δείξει ότι εφαρμογές EDI προκαλούν αύξηση κύκλου εργασιών από 25% έως 30% σε προϊόντα μόδας.

Το positioning των προϊόντων του φορέα ταυτίζεται με αυτό των εισαγόμενων προϊόντων και ως εκ τούτου δημιουργεί εμπόδια σε εισαγωγές παρόμοιων ειδών. Η θέση και η παρουσία του φορέα υλοποίησης του έργου εξασφαλίζει τη γενικότερη ενημέρωση των επιχειρήσεων του κλάδου για τα αποτελέσματα του παρόντος έργου. Πέρα από τον φορέα ως μοναδική επιχείρηση, είναι και ευκαιρία αξιοποίησης των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν από το έργο και για όλο τον κλάδο, αφού και τα κλαδικά όργανα δεν έχουν υλοποιήσει ακόμη ένα ανάλογο δίκτυο παροχής υπηρεσιών EDI. Έτσι, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για κατοπινά πολλαπλασιαστικά οφέλη που θα προκύψουν από το συγκεκριμένο έργο για το σύνολο του κλάδου και ειδικότερα για τις μικρότερες επιχειρήσεις, που είναι και η πλειοψηφία.

Τηλε-Εκπαίδευση στην Ελλάδα


Στην Ελλάδα το έδαφος για τηλεκπαίδευση είναι αρκετά πρόσφορο. Προς το παρόν είμαστε ικανοί να παρέχουμε τέτοιου είδους γνώση σε επίπεδο τουλάχιστον Internet. Επίσης ο ΟΤΕ κάνει κάποιες αντίστοιχες επενδύσεις σε γραμμές δικτύων οι οποίες δεν είναι ευρέως διαδεδομένες για να μπορούν να έχουν και σύγχρονες δυνατότητες, π.χ. τηλεδιάσκεψη κ.α. Πάντως, όλα τα πανεπιστήμια σε ερευνητικό επίπεδο έχουν κάνει τις ανάλογες επενδύσεις πάνω σε αυτό τον τομέα. Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη τουλάχιστον με τα ερευνητικά της προγράμματα έχει κατασταλάξει στο πως θα χρησιμοποιηθεί η εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Αντίστοιχα και οι ελληνικές εταιρείες, οι οποίες συμμετέχουν στα ερευνητικά προγράμματα έχουν βρει κάποια εργαλεία – μεθόδους με τα οποία θα κινηθούν. Ακόμη και σε επίπεδο δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρόκειται να χρησιμοποιηθούν τέτοιου είδους συστήματα.

Ο ΟΤΕ διαθέτει ή μπορεί να δημιουργήσει τις βασικές τεχνικές και οικονομικές προϋποθέσεις για την τηλεϊατρική και τις άλλες δραστηριότητες. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του Οργανισμού 1996-2000 η στρατηγική ανάπτυξη της υποδομής του δικτύου έχει ως βασικό στόχο να παρέχει στον ΟΤΕ την κατάλληλη υποδομή ώστε να μπορεί να υποστηρίξει τη ζήτηση για κάθε τηλεπικοινωνιακή υπηρεσία με υψηλή ποιότητα και αποτελεσματικότητα σύμφωνα με τις ανάγκες του πελάτη.

Το ΙΝΕΑΓ (ΙΝστιτούτο Ερευνών Ανατολικού αιΓαίου) παρουσιάζει σημαντική δραστηριότητα στους τομείς των προηγμένων υπηρεσιών τηλεματικής με χαρακτηριστικό παράδειγμα υπηρεσιών τηλεκπαίδευση την παρουσίαση καρδιολογικών περιστατικών από την Καρδιολογική Κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου. Τα στελέχη του νοσοκομείου χρησιμοποίησαν το ISDN-studio της Ericsson στην Αθήνα συνδεδεμένο με το αντίστοιχο studio που διαθέτει το ΙΝΕΑΓ στη Σάμο, όπου και παρευρισκόταν ο καθηγητής κ. Τούτουζας, ο οποίος παρείχε τις απαραίτητες επιστημονικές διευκρινήσεις σε 40 ιατρούς της περιφέρειας, έχοντας τις δυνατότητες επιστημονικής συζήτησης με τους ιατρούς του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου από την Αθήνα. Το κόστος της μεταφοράς των επιστημονικών γνώσεων θεωρείται ασήμαντο συγκρινόμενο προς το κόστος που θα απαιτείτο για την πραγματοποίηση μιας τέτοιας διάλεξης προς το συγκεκριμένο ακροατήριο, στην Αθήνα. Έχοντας ήδη το ΙΝΕΑΓ εμπειρία στην παροχή υπηρεσιών τηλεκπαίδευσης (Teletraining) προγραμματίζει Multipoint Teletraining μεταξύ ΙΝΕΑΓ και Ελληνικών Πανεπιστημίων. Επίσης θα επιχειρηθεί Multipoint Teletraining μεταξύ βαλκανικών αγγλόφωνων ιατρικών σχολών, της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΙΝΕΑΓ με κέντρο τη Σάμο. Τέλος θα γίνει ζωντανή μετάδοση στο ΙΝΕΑΓ καρδιοχειρουργικής επέμβασης, από νοσοκομείο των Αθηνών.

Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας επίσης εφαρμόζει από τον Δεκέμβριο περίπου του 1997, ένα πρόγραμμα τηλεκπαίδευσης των καθηγητών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε Ξάνθη, Καστοριά και Φλώρινα. Το πρόγραμμα αυτό συνεχίζεται με επιτυχία ακόμη στα μέσα του 1998 αφού διευκολύνει πολύ τους καθηγητές στο να μείνουν στον τόπο εργασίας τους χωρίς να χρειάζεται να μεταβούν στη Θεσσαλονίκη για να παρακολουθήσουν τα επιμορφωτικά αυτά σεμινάρια. Παράλληλα ξεκίνησε πρόγραμμα τηλεκπαίδευσης για παροχή μεταπτυχιακού τίτλου από τον Φεβρουάριο του 1998.

Το μεταπτυχιακό τμήμα Μ.Ι.S το οποίο λειτουργεί για δεύτερο χρόνο τώρα, έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν φοιτητές από την Καστοριά και την Φλώρινα. Τα μαθήματα παραδίδονται κανονικά σε αίθουσα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας ειδικά εξοπλισμένη με κάμερες και οθόνες για αμφίδρομη επικοινωνία. Τυχόν απορίες που υπάρχουν μετά την λήξη των μαθημάτων γίνονται μέσω του Internet. Αυτό διευκολύνει πολύ αυτούς τους φοιτητές οι οποίοι εργάζονται παράλληλα στον τόπο τους και είναι αδύνατη η μετάβασή τους σε αστικά κέντρα για παρακολούθηση τέτοιων προγραμμάτων.

Αυτή η ενέργεια των πανεπιστημίων συντελεί στη θεμελίωση αυτού του είδους της τεχνολογίας και την απαρχή μιας νέας μορφής εκπαίδευσης, οικονομικότερης και αρκετά συμφέρουσας από άποψη σπατάλης χρόνου.