Εισαγωγή
Web Servers
Web Browsers
Web Addresses
Web Sites
Hyperlinks
Μηχανές Αναζήτησης
Μετα-Εργαλεία Αναζήτησης
Θεματικοί Οδηγοί
Σπίτια Ξεκαθαρίσματος
Στρατηγικές Αναζήτησεις
Ηλεκτρονική Αλληλογραφία
Το Λειτουργικό Σύστημα Unix

Εισαγωγή


Το Internet (Διαδίκτυο) είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας ένα κοινό πρωτόκολλο επικοινωνίας, το TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol). Οι χρήστες του Internet μπορούν εύκολα και γρήγορα να αποστείλλουν και να λάβουν αρχεία, να κάνουν χρήση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, και γενικά να χρησιμοποιήσουν τις πολυάριθμες υπηρεσίες που έχουν στη διάθεσή τους ως χρήστες του διαδικτύου.

Η απαράλλακτη μεταφορά της πληροφορίας σε οποιαδήποτε μορφή είναι αυτή (αρχείο, μήνυμα κλπ), επιτυγχάνεται με τη χρήση ενός κατάλληλου πρωτόκολλου μεταφοράς (transfer protocol). Το πρωτόκολλο μεταφοράς λέει στους δύο υπολογιστές πώς να στείλουν και πώς να λάβουν την πληροφορία. Ανάμεσα σε αυτά που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι τα εξής:

Web Servers


Κάθε σελίδα βρίσκεται με τη μορφή HTML εγγράφου σε έναν Web Server. Οι Web Servers είναι ειδικοί υπολογιστές με ειδικό λογισμικό και κατάλληλες δικτυακές συνδέσεις, οι οποίοι επιτρέπουν τη διάθεση των Web σελίδων στο WWW, δηλαδή σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο χρήστης που θέλει να δει μια Web Σελίδα, τη ζητάει από τον Web Server στον οποίο αυτή βρίσκεται, και ο Web Server με τη σειρά του την στέλνει. Πώς γίνεται όμως η ζήτηση και η διάθεση των σελίδων;

Web Browsers


Ένας Web Browser είναι ένα πρόγραμμα (πχ Netscape Navigator, Microsoft Internet Explorer κ.ά.), το οποίο χρησιμοποιεί ο χρήστης για να συνδεθεί με έναν Web Server και να ζητήσει μια σελίδα που αυτός περιέχει. Ο Web Server λαμβάνει το αίτημα και επιστρέφει τη σελίδα στον Web Browser του χρήστη. Πώς όμως καταλαβαίνει για ποιά σελίδα πρόκειται;

Web Addresses


Κάθε σελίδα χαρακτηρίζεται από τη διεύθυνσή της, ή αλλιώς το URL (Uniform Resource Locator) της. Το URL είναι αρκετό για να εντοπιστεί μια σελίδα που βρίσκεται σε έναν Web Server οπουδήποτε στον κόσμο. Συνήθως αποτελείται από 5 μέρη: το πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται, το όνομα του server, το domain name, τη διαδρομή στο αρχείο και το όνομα του αρχείου. Έστω για παράδειγμα η παρακάτω διεύθυνση:

http://www.microsoft.com/magazine/tips/default.htm

http://: Χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο μεταφοράς HTTP
www: το όνομα του Web Server. Μπορεί να είναι οποιοδήποτε όνομα, αλλά το www είναι το όνομα που χρησιμοποιείται περίπου από το 90% των servers σήμερα.
microsoft.com: το domain name. Συνήθως το πρώτο μέρος δηλώνει το όνομα της εταιρίας, του οργανισμού κλπ, και το δεύτερο μέρος δηλώνει το περιεχόμενο της σελίδας (πχ .com: εμπορικό, .edu: εκπαιδευτικό, .gov: κυβερνητικό, .org: μη κερδοσκοπικό) ή την χώρα (πχ .au: Αυστραλία, .gr: Ελλάδα)
/magazine/tips: η διαδρομή στο αρχείο
default.htm: το όνομα του αρχείου

Web Sites


Μια ομάδα Web Σελίδων που αφορούν έναν ιδιώτη, μια επιχείρηση, έναν οργανισμό ή άλλες ομάδες αποτελεί ένα Web Site. Για παράδειγμα, τώρα βλέπετε μια από τις σελίδες του Web Site του Κέντρου Η/Υ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Hyperlinks


Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του WWW είναι η δομή του υπερκειμένου (hypertext). Η μετακίνηση ανάμεσα στις σελίδες του WWW γίνεται με τη βοήθεια των υπερσυνδέσμων (hyperlinks), οι οποίοι βρίσκονται σε διάφορα σημεία μιας σελίδας. Σσυνήθως είναι υπογραμμισμένο κείμενο με διαφορετικό χρώμα από το κύριο κείμενο, αλλά μπορεί να είναι και εικόνα που λειτουργεί όπως ένα πλήκτρο. Αναγνωρίζεται από την μορφή που παίρνει ο δείκτης του ποντικιού όταν είναι επάνω του (γίνεται ένα «χέρι»).

Μηχανές Αναζήτησης


Οι μηχανές αναζήτησης διαρκώς ψάχνουν το Internet για λέξεις-κλειδιά σε σελίδες WWW, newsgroups, e-lists, email κτλ. Καταγράφουν τις λέξεις-κλειδιά και τις αντίστοιχες διευθύνσεις των σε μια βάση δεδομένων στο τοπικό υπολογιστικό σύστημα των. Όταν ο χρήστης αναζητήσει μια λέξη-κλειδί, η μηχανή αναζήτησης ψάχνει τη βάση δεδομένων της και επιστρέφει μια λίστα με τις διευθύνσεις των εντύπων (με μια σύντομη περίληψη των) όπου συναντάται η λέξη-κλειδί.

Κάθε μηχανή αναζήτησης επιστρέφει διαφορετικά αποτελέσματα γιατί χρησιμοποιεί διαφορετικό:

Σε πολλές μηχανές αναζήτησης μπορείτε να καταγράψετε και τις δικές σας WWW σελίδες. Έτσι όταν κάποιος κάνει μια αναζήτηση για λέξεις-κλειδιά που υπάρχουν στις σελίδες σας, η μηχανή αναζήτησης θα εμφανίσει και τις διευθύνσεις των σελίδων σας.

Μετα-Εργαλεία Αναζήτησης
(Meta Search Tools, Multithreaded Search Engines)


Η αύξηση των αριθμού των Μηχανών Αναζήτησης δημιούργησε την ανάγκη δημιουργίας εργαλείων που θα ψάχνουν τις βάσεις δεδομένων των Μηχανών Αναζήτησης ταυτόχρονα μέσω ενός κοινού ενδιάμεσου χρήστη. Έτσι αναπτύχθηκαν Μετα-εργαλεία Αναζήτησης που επιπλέον ταξινομούν τα αποτελέσματά τους βάσει επιπρόσθετων κριτηρίων.

Ο χρήστης μπορεί επίσης να επιλέγει ποιες Μηχανές Αναζήτησης θα συμπεριλάβει καθώς και να μετατρέψει κατάλληλα την ερώτηση του.

Θεματικοί Οδηγοί (Subject Guides)


Συνήθως τα αποτελέσματα των Μηχανών Αναζητήσεων δεν είναι αυτά ακριβώς που ψάχνει ο χρήστης. Έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη για ανθρώπινη παρέμβαση στην επεξεργασία και συντήρηση των βάσεων δεδομένων. Οι Θεματικοί Οδηγοί είναι ιεραρχικά οργανωμένα ευρετήρια ανά θέμα που επιτρέπουν αναζήτηση λιστών Web sites ταξινομημένων ανά θέμα. Καθώς έχουν μικρότερη βάση δεδομένων, επιστρέφουν και λιγότερα αποτελέσματα που όμως είναι και πιο σχετικά με το θέμα αναζήτησης. Συνήθως επιστρέφουν την αρχική σελίδα των Web sites που περιέχουν σελίδες σχετικές με το θέμα. Οι Θεματικοί Οδηγοί είναι καλύτεροι για αναζήτηση γενικών θεμάτων.

Σπίτια Ξεκαθαρίσματος (Clearinghouse)


Όπως ένα Μετα-εργαλείο Αναζήτησης ψάχνει ταυτόχρονα σε πολλές διαφορετικές Μηχανές Αναζήτησης, έτσι και ένα Σπίτι Ξεκαθαρίσματος ψάχνει ταυτόχρονα πολλούς Εξειδικευμένους Θεματικούς Οδηγούς σε συγκεκριμένο θέμα.

Στρατηγικές Αναζήτησεις


Το πρώτο βασικό βήμα του χρήστη είναι να προσδιορίσει ακριβώς τις λέξεις-κλειδιά και πιθανά συνώνυμα που περιγράφουν το θέμα αναζήτησής του. Πολλές Μηχανές Αναζήτησης μπορούν να συνδυάσουν λογικά (AND, OR, NOT) ή με άλλο τρόπο (ADJACENT, NEAR, FOLLOWED BY, κτλ.) τις λέξεις-κλειδιά. Επίσης μπορεί να δεχθούν χαρακτήρες μπαλαντέρ (*,?) και επαναδιατύπωση της ερώτησης. Επιστρέφουν τα αποτελέσματα με βαθμολογία σχετικότητάς των ως προς τις λέξεις-κλειδιά και με συνδέσμους σε άλλες σχετικές σελίδες.

Ηλεκτρονική Αλληλογραφία


Η ηλεκτρονική αλληλογραφία είναι η πιο δημοφιλής από τις υπηρεσίες του Internet. Είναι μια μορφή επικοινωνίας η οποία επιτρέπει στους χρήστες του διαδικτύου που έχουν ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail address) να στείλουν ένα μήνυμα σε άλλους χρήστες, με τρόπο που μοιάζει με αυτόν του κλασικού ταχυδρομείου. Κάθε μήνυμα χαρακτηρίζεται από την ηλεκτρονική διεύθυνση του αποστολέα, το περιεχόμενο (που μπορεί να είναι απλό κείμενο, εικόνα, επισυναπτόμενο αρχείο κ.ά.), και την ηλεκτρονική διεύθυνση του παραλήπτη. Τα μηνύματα φυλάσσονται σε ηλεκτρονικά γραμματοκιβώτια (mailboxes) μέχρι την ανάκτησή τους.

Το Λειτουργικό Σύστημα Unix


Το Unix είναι εγκατεστημένο στην πλειοψηφία των συστημάτων στον κόσμο σήμερα, εξυπηρετώντας εκατομμύρια χρήστες. Δεν είναι μόνο ένα λειτουργικό σύστημα, αλλά και ένα πλήρες περιβάλλον εργασίας, αφού διαθέτει ένα πλήθος προγραμμάτων εφαρμογών και βοηθημάτων. Χαρακτηρίζεται από έναν μεγάλο αριθμό διαθέσιμων εντολών και επιλογών, που δεν ήταν δυνατόν να παρατεθούν σε μια σελίδα. Ο πίνακας που ακολουθεί αναφέρει τις βασικές εντολές του Unix, με σκοπό να εισάγει τους αρχάριους χρήστες στις δυνατότητες που έχουν χρησιμοποιώντας ένα από τα κορυφαία λειτουργικά συστήματα σήμερα.